اصلا تغییر اقلیم چی هست؟

(مجموعه موشن گرافیک یک سیاره مریض-قسمت دوم)

مشاهده قسمت اول. آب و هوا چیزیه که روزانه یا گاهی ساعتی عوض می‌شه و هنوز که هنوزه نمی‌شه با قطعیت پیش‌‌بینی‌ش کرد ولی «منظور از "اقلیم" میانگین "آب‌وهوای حداقل 30 سال" توی یه منطقه‌ست.»  که کم و بیش قابل اندازه‌گیری و پیش‌بینیه.

وقتی خورشید به زمین می‌تابه، نور و انرژی اون توسط جو زمین، جنگل‌ها، اقیانوس‌ها، یخچال‌ها و موجودات روی زمین به یک اندازه جذب نمی‌شه. این دلیلیه که آب و هوا توی مناطق مختلف، یکسان نیست و باعث می‌شه جنوب یک کشور گرم باشه ولی شمالش خنک یا حتی سرد باشه.

برای مثال ایالتی به اسم یوتا در آمریکا، در عین حال که تابستون‌های گرم و خشکی داره، زمستون‌هاش هم سرد و برفیه. در جایی مثل تایلند هم تمام طول سال هوا گرم و مرطوبه. حتی شاید در ماه‌هایی از سال که بقیه جاها با خشکسالی‌های تابستونی دست و پنجه نرم می‌کنن، تایلند از بارون‌های شدید فصلی سیل بیاد!

امروز زمین در حال تجربۀ نوعی تغییرات اقلیمیه. شاید بزرگترای فامیل از برف‌هایی تعریف کنن که تا سر و کمرشون می‌رسیده و حتی خاطراتی از سرخوردن روی یخ‌ها توی بهار داشته باشن. اما حتما متوجه شدید در دوران ما بهار داره هر سال زودتر از سال قبل از راه می‌رسه و سرما یا گرماهای غافلگیرکننده‌ای رو به نسبتِ سال‌های قبل می‌چشیم.

تغییرات اقلیمی چیز وحشتناک یا بی‌سابقه‌ای نیست. در 4.6 میلیارد سالی که زمین تا به حال گذرونده، بارها اقلیمش تغییر کرده. عصر یخبندان رو توی تقویمِ 700 میلیون سال قبل می‌تونین پیدا کنین که کل سیاره با یخ پوشیده شده بود. از طرفی اگه به 40 میلیون سال پیش بریم، می‌بینین زمین اون قدر گرم بوده که هیچ یخ و برفی نداشته. پس چرا امروز ما باید از تغییرات اقلیمی واهمه داشته باشیم؟

هرچند تغییر اقلیم همیشه در حال روی‌دادن بوده اما نه با سرعت بالایی که امروزه شاهدش هستیم. تدریجی بودن تغییرات اقلیمی به موجودات زنده فرصت می‌داد تا بتونن خودشون رو با دمای اقلیم‌شون وفق بدن. مطالعۀ دگرگونی‌های اقلیمی در یک قرن اخیر نشون‌مون می‌ده که با یه چیز کاملاً غیرعادی طرفیم: اقلیمِ زمین با سرعت سرسام‌آوری در حال دگرگونیه. تغییراتی  که در گذشته، هزاران و حتی میلیون‌ها سال طول می‌کشید، حالا در طول تنها چند سال واقع می‌شه. وقایعی که چند سال زمان می‌برده حالا در عرض چند ساعت رخ می‌ده.

اگه فکر می‌کنین اثرات تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین، محدود به گرمای غیرقابل‌تحمل و از پا در اومدن موجوداته، سخت در اشتباهین! زمین به خاطر فعالیت‌های بشر – از شهرنشینی و حمل و نقل تا دامداری صنعتی مدرن – تبدیل به جهنمی شده که در آیندۀ نزدیک، هیچ چیز تاب زنده موندن در اون رو نخواهد داشت.

در برنامه بعد به صدای زمین گوش می‌دیم تا بفهمیم سیاره‌مون از چه راه‌هایی در حال اخطار دادن به ما در مورد گرمایش زمین و تغییرات اقلیمیه.

قسمت سوم رو می‌‌تونید از اینجا ببینید.