خشکسالی در پاناما؛ تهدیدی برای تجارت غلات

براساس گزارشی از رویترز، ترافیک کند و پرازدحام در یکی از اصلی‌ترین مسیرهای تجارت دریایی جهان، در اوج فصل صادرات محصولات کشاورزی ایالات متحده، تقاضا برای خرید از عرضه‌کنندگان آمریکایی ذرت و سویا را که در سال‌های اخیر نیز سهم بازار خود را به برزیل واگذار کرده‌اند، با تهدید بیشتری مواجه می‌کند. کشتی‌های حامل محصولات کشاورزی در کانال پاناما با ازدحام و انتظار سه‌هفته‌ای برای عبور مواجه هستند. این امر به دلیل ازدحام کشتی‌های کانتینری و سایر کشتی‌هایی است که با برنامه‌های منظم‌تر حرکت می‌کنند و مسیرهای عبوری محدود موجود را در اختیار گرفته‌اند.

تحلیلگران معتقدند محدودیت‌های کانال پاناما ممکن است تا چند ماه اول سال ۲۰۲۴ بر حمل‌ونقل غلات تاثیر بگذارد، زیرا انتظار می‌رود فصل بارندگی در آوریل یا مه مخازن آب را مجدد شارژ کرده و به عادی‌سازی روند حمل‌ونقل کمک کند. به گفته جی او‌نیل، کارشناس حمل‌ونقل، اختلال در کانال پاناما باعث افزایش هزینه و تاخیر شده است. او افزود این اختلال بی‌سابقه است و او در ۵۰سالی که حمل‌ونقل جهانی را رصد می‌کند، چیزی شبیه به آن را ندیده است.

مقامات کانال پاناما در پاییز امسال تردد کشتی‌ها را به دلیل خشکسالی شدید محدود کردند. آنها در مورد تاثیر این محدودیت‌ها بر ایجاد تاخیر در ارسال غلات اظهارنظر نکرده‌اند. در حال حاضر، روزانه تنها ۲۲ کشتی از کانال پاناما عبور می‌کنند. این تعداد در شرایط عادی ۳۵ کشتی در روز است. تا فوریه، این تعداد به ۱۸ کشتی در روز کاهش خواهد یافت. کشتی‌های غلات به دلیل ثبت دیرهنگام درخواست در انتهای صف قرار می‌گیرند. درحالی‌که کشتی‌های دیگر مانند کشتی‌های مسافری و کانتینری، ماه‌ها قبل مسیر عبوری خود را رزرو می‌کنند. همچنین اداره کانال پاناما به مشتریان ویژه خود، که حمل‌کننده غلات فله نیستند، اولویت می‌دهد.

ظرفیت‌های خالی برنامه‌ریزی‌شده کانال پاناما به مزایده گذاشته می‌شوند. برخی از این ظرفیت‌ها با قیمت‌های بسیار بالا فروخته شده‌اند، قیمتی که برای تجارت سنتی غلات غیرقابل تحمل است.

به گفته اونیل، زمان انتظار کشتی‌های باری حمل فله غلات از حدود پنج تا هفت روز در اکتبر به حدود ۲۰ روز در اواخر نوامبر افزایش یافته است. این افزایش زمان انتظار، باعث تغییر مسیر کشتی‌ها شده است.

گزینه‌های جایگزین شامل عبور از برزیل، آفریقا یا کانال سوئز است. این مسیرهای طولانی‌تر می‌تواند تا دو هفته به زمان حمل‌ونقل اضافه کند و هزینه‌ها را افزایش دهد. شاخص بالتیک (BDI)، که نرخ انتقال محموله‌های فله خشک به وسیله کشتی‌های باربری را نشان می‌دهد، در تاریخ ۴ دسامبر به بالاترین سطح خود در ۱۸ ماه گذشته رسیده و نسبت به ماه قبل آن بیش از دو برابر شده است. با وجود کاهش قیمت غلات، بالا بودن هزینه‌های حمل‌ونقل همچنان به واردکنندگان منتقل خواهد شد. به گفته رئیس شرکت مشاوره کشاورزی آمریکایی ای جی ریسورس، شرکت‌های تجاری راه‌هایی برای کاهش تاثیر این مشکل پیدا کرده‌اند، اما این امر هزینه‌ها را برای مصرف‌کننده نهایی افزایش خواهد داد.

طبق گزارش وزارت کشاورزی ایالات متحده در نیمه دوم اکتبر ۲۰۲۳، تنها پنج کشتی باری غلات ایالات متحده که به شرق آسیا می‌رفتند، از کانال پاناما عبور کردند. در مقابل، ۳۳ کشتی از کانال سوئز استفاده کردند. این در حالی است که در دوره مشابه سال گذشته، ۳۴ کشتی از کانال پاناما و تنها ۷ کشتی از کانال سوئز استفاده کرده بودند.

براساس گزارش رویترز، برخی از صادرکنندگان آمریکایی نیز در حال تغییر مسیر محموله‌های محصولات کشاورزی خود به آسیا هستند و برای استفاده از بنادر شمال غربی اقیانوس آرام برنامه‌ریزی کرده‌اند. اما این روش نیز هزینه زیادی دارد، زیرا این بنادر غلات را عمدتا از طریق راه آهن دریافت می‌کنند، که نسبت به دریافت غلات با استفاده از قایق‌های باری که در بنادر خلیج مکزیک رایج است، گران‌تر تمام می‌شود. بر اساس داده‌های وزارت کشاورزی ایالات متحده، تنها ۵۶.۸درصد از صادرات ذرت ایالات متحده در اکتبر ۲۰۲۳ از بنادر آمریکا در خلیج مکزیک صادر شد. این رقم در اکتبر ۲۰۲۲، ۶۴.۹درصد و در اکتبر ۲۰۲۱، ۷۲.۱درصد بوده است.

منبع: دنیای اقتصاد